آنگاه که مسائل اجتماعی، بحران های جهانی یا مناقشات نظامی به ظاهر غیرقابل حل به نظر می رسد،  تعلیم و تربیت اغلب به عنوان نوش دارو  برای آن ها تلقی می شود. با این حال، چنین رویکردی با انتظارات بیش از حد از نظام آموزشی همراه است، زیرا در عرصه تعلیم و تربیت، هیچ پیوستار اخلاقی وجود ندارد که نیات نیک را مستقیماً به نتایج نیکو پیوند دهد. آموزش صلح، مستلزم محیط های اجتماعی باثبات و ساختارهای سازمانیقابل اتکاست تا تعاملات آموزشی بتوانند در این بسترها به نحو اثربخشی  تکوین یابند. به ویژه در روزگاری که تصاویر جنگ و خشونت به شدت ذهن ها را تسخیر می کنند، به آسانی ممکن است فراموش کنیم که هم زمان در بسیاری از مناطق جهان، برنامه های مرتبط با آموزش صلح با تعهدی ستودنی و در قالب های متنوعی در حال انجام است. در همه مفاهیم (آموزشی) مرتبط با اینتلاش های تربیتی، همواره کوشش بر این است که سه عنصر با هم آمیخته شود:  دانش،  عواطف و نسبت فرد با رفتار خویش. در منطقِ تربیتی، دسترسیِ مستقیم به آگاهیِ یادگیرنده ناممکن است. اگرچه هیچ تضمینی وجود ندارد که آموزشِ صلح  اثربخشی دارد، اما می دانیم که تعلیم و تربیت به طور کلی کارآمد است.

در این مقاله، برنامه درسی صلح محور در حوزه فلسفی و از دیدگاه بزرگ ترین فیلسوف دوره پساروشنگری، ایمانوئل کانت، مورد بررسی قرار می گیرد. کانت از این منظر که هم بر رویکردهای شناختی و اخلاقی صلح و هم بر رویکردهای کلان ملی و بین المللی تاکید می ورزد و هم زمان نگاهی واقع گرایانه و نه مایوسانه، آرمان گرا و نه رمانتیک، به مقوله صلح دارد، منحصر به فرد است. این که فیلسوف بزرگی مانند کانت چگونه به موضوع صلح اندیشیده و طرح فلسفی او برای برپایی صلح پایدار چه بوده، موضوع مناسبی برای تحلیل و تدوین برنامه درسی صلح است. زیرا او مقاله مفصلی با عنوان «صلح پایدار: یک طرح فلسفی» دارد.کانت نیل به صلح را از چهار عامل متاثر دانسته است: عامل نخست، انسان خردمندی است که بی تناقض به پدیده های جهان و به اعمال خود فکر می کند و هم زمان از نگاه دیگران نیز می اندیشد. عامل دوم، انسان اخلاقی است که دارای اراده است، آزاد است و در پرتو آزادی، آگاهانه اعمال خویش را بر حسب تکلیف و نه بر حسب نتایج انتخاب می کند.در سطح ملی، کانت به یک نظام جمهوری عقیده دارد که تابع اراده اکثریت آرای مردم است. در سطح بین المللی نیز اندیشه تشکیل فدراسیون دولت های آزاد با حداقل نهادینگی را پیشنهاد می کند. به باور او تشکیل این فدراسیون خود وسیله تحقق اندیشه و غایت والاتری با عنوان ایده جهان وطن و شهروند جهانی است. کانت عقیده دارد که غایتی طبیعی، انسان را به سوی جهان وطنی سوق می دهد؛ ولی زمانی این غایت به نتیجه خواهد رسید که زندگی انسانی، سراسر اخلاقی شود و خرد در همه شوون سیاسی و اجتماعی به کار گرفته شود.با توجه به آرای کانت، یک دیدگاه تلفیقی برنامه درسی صلح با خصیصه های خود آیینی، تجربه محوری، مردم سالاری، فرآیند محوری، عمل گرایانه، بازسازی گرایانه و انتقادی معرفی شده است.قلمرو برنامه درسی صلح، از اهداف درسی استخراج شده از فلسفه کانت، شامل سه حوزه اصلی است:1. مهارت های صلح؛2. مطالعات کلان صلح؛3. مطالعات تلفیقی صلح.امروزه صاحب نظران حوزه های متفاوت، ایرادهایی بر فلسفه صلح کانت وارد می آورند و اخلاق کانتی، به دلیل صوری بودن، مورد انتقاد قرار گرفته است. زیرا او به نفس عمل توجه دارد و نتایج عمل را نادیده می گیرد. طرفداران کثرت گرایی فرهنگی نیز از لایتغیر بودن اصول اخلاقی کانت انتقاد می کنند. زیرا این اصول به نوعی یگانگی اخلاقی اشاره می کند که با تنوع اخلاقی در میان ملیت ها و گروه های انسانی در سراسر جهان در تضاد است.

به طور گسترده پذیرفته شده که آزادی عمل در دین و زندگی بر اساس اعتقادات مذهبی، یک حق اساسی بشر و کلید همزیستی مسالمت ­ آمیز در جوامع مذهبی و ملت­ ها است. در این مقاله من به مشکلاتی که ناشی از تعارض میان اعتقادات مذهبی صادقانه با حقوق دیگران ایجاد می ­ شود، خواهم پرداخت. در ایالات متحده، دو وضعیت از این دست مورد توجه گسترده قرار گرفته بود. یک مورد شامل داروسازانی است که از تحویل قرص­ های ضد بارداری خودداری می­ کنند، زیرا آن­ ها معتقدند که استفاده از انواع خاصی از پیشگیری از بارداری، اعتقادات مذهبی مسیحی آن ­ ها را نقض می ­ کند. مورد دیگر شامل رانندگان تاکسی مسلمان است که به دلایل مشابه از حمل و نقل مسافرهای الکلی خودداری می­ کنند. در پاسخ به چنین درگیری­ هایی، مدارای مذهبی اغلب به عنوان یک راه حل مورد استقبال قرار می­ گیرد. در جامعه غربی، ایده تحمل مذهبی را می ­ توان به جان لاک مرتبط دانست و در کارهای فیلسوف سیاسی جان راولز نیز توجه قابل توجهی به تحمل مذهبی مشاهده کرد. در سال­ های اخیر­ ، مدارا به عنوان یک ارزش عمومی که از طریق برنامه ­ هایی که مدارا را در مدارس دولتی آموزش می ­ دهند، پذیرفته شده است. براون استدلال می­ کند که مدارا «چارچوبی فقیرکننده و فقیرنشین است که از طریق آن درگیری ­ ها و وقایع داخلی­ ، مدنی و بین­ المللی شکل می­ گیرد. . . » تجربه مدارا و تحمل به ناچار یکی از مصادیق تمکین از اجتناب است. هدف مدارا به عنوان حاشیه ­ ای­ ، فرومایه، دیگری، در خارج از جامعه، در برخی از روابط عداوت با جامعه ساخته شده است. علاوه بر این، همانطور که دانشمند حقوقی استنلی فیش متذکر می ­ شود، دکترین مدارا «عدم مدارا را مشروعیت می­ بخشد و حتی خواستار آن می ­ شود زمانی که موضوع عدم تحمل اشخاصی هستند که به دلیل دلبستگی بیش از حد به فرهنگ، به نظر می­ رسد که ناتوان از مدارا هستند» این انتقادات از مدارا چه تاثیری دارد بر چگونگی بررسی موارد واقعی درگیری بین اعتقادات مذهبی و حقوق دیگران؟ همانطور که وندی براون خاطرنشان می کند: «بدیهی است»، اگر این گزینه­ ها باشد­ ، همیشه مدارا کردن آن­ ها بهتر از مدارا نکردن آن­ ها می­ باشد. اما من معتقدم که امکانات مبتنی بر گفتگو فراتر از مدارا هستند. اهمیت گفت و گو توسط اندیشمندان از جمله محمد خاتمی و فیلسوف کوامه آنتونی آپیا از دانشگاه پرینستون­ ، نویسنده کیهان شناسی: اخلاق در دنیای غریبه ­ ها (W. W. Norton) تأکید شده است. من چنین استدلال می­ کنم که گفت و گوی بین فرهنگ­ های مختلف و حتی بین بخش­ های مختلف جامعه متنوع فرهنگی به چیزی بیش از استدلال منطقی نیاز دارد. در عوض، به مکالمه ­ ای عمیق ­ تر نیاز دارد که درک تاریخ و زندگی روزمره یکدیگر را توسعه دهد و تلاش کند تا به یک سطح اعتماد و احترام متقابل برسد. در پایان، من در مورد راه­ هایی که این نوع گفتگو بین ایمان ­ ها می ­ تواند به ایجاد علت صلح کمک کند بحث خواهم کرد. متن کامل این مقاله به زبان انگلیسی می باشد. لطفا برای مشاهده متن کامل مقاله به بخش انگلیسی مراجعه فرمایید.لطفا برای مشاهده متن کامل این مقاله اینجا را کلیک کنید.

اندیشمندان و مکاتب گوناگون بر اهمیت صلح و ضرورت تحقق آن به عنوان اصلی اساسی و ضرورتی بنیادی در حیات انسان، تاکید کرده اند. حکیمان مسلمان چون فارابی در جهان اسلام و فیلسوفان اخلاق گرای غرب معاصر چون کانت و پیروانش این موضوع را به صورت خاص مورد توجه قرار داده اند. بنابراین، هدف این پژوهش بررسی و تبیین صلح پایدار در نگرش ابونصر فارابی و کانت به شیوه ای مقایسه ای است. پرسش اصلی تحقیق این است که با توجه به جهان نگری این دو اندیشمند، کدامیک از دو نظریه صلح کانت و فارابی در تبیین ماهیت صلح و تحقق آن در قالبی پایدار توانایی لازم را دارند؟یافته های تحقیق نشان می دهد که در بررسی مقایسه ای، اتکای هردو نگرش بر انسان است و هردو به نحوی نگرش اخلاقی را در باب تحقق صلح مطرح ساخته اند، اما فارابی با نگاهی فراگیر و کمال طلبانه و فضیلت گرا، انسان و جامعه و نیازهای او چون صلح و آرامش را موردتوجه قرار می دهد. به علاوه مبانی صلح مطرح در فلسفه سیاسی فارابی به دلیل الهی- انسانی و فطری بودن، به عنوان یکی از سرچشمه های هویت انسانی و امنیت وجودی بشر، به مراتب قابلیت امکان و تحقق بالاتری در مقایسه با مبانی صلح پایدار موردنظر کانت در عرصه عمل دارد.

روز جهانی آب یک رویداد سالانه می باشد که توسط سازمان ملل متحد هر ساله در 22 مارس (دوم یا سوم فروردین) برگزار می شود. عنوان شعار این روز در سال 2024 «آب برای صلح» است و بر اهمیت حیاتی آب در سیستم های انسانی و اجتماعی تأکید دارد، همچنین نیاز به استفاده پایدار از منابع آب را برای حفظ یکپارچگی حاکمیت فرامرزی مورد تأکید قرار می دهد. این رویداد با هدف افزایش آگاهی جامعه جهانی از اهمیت آب برای حفظ صلح و پایداری می پردازد و استفاده بهینه از منابع آب، مدیریت پایدار آن و همکاری بین کشورها برای حل و فصل اختلافات مربوط به آب از جمله هدف های اصلی آن می باشد. این رویداد برای جلب توجه به مسائل محیطی و اجتماعی مرتبط با آب برگزار می شود و تلاش می کند با تبیین اهمیت حفظ و مدیریت منابع آب، بحران های مرتبط با کمبود آب و تأثیرات آن را برای جوامع جهانی روشن نماید و به اشتراک بگذارد. در پژوهش حاضر، به بررسی شعارهای روز جهانی آب از سال 1994 تا 2024 پرداخته شده است. سپس تحلیل نام گذاری روز آب در سال 2024 ارائه گردید.

مفهوم صلح یکی از مفاهیم عمده در اندیشه سیاسی است. مکاتب مختلف و متفکران گوناگون به شیوه های متفاوت به مقوله صلح و راههای دستیابی به آن پرداخته اند. در این نوشتار با اتکا به هرمنوتیک تمایز، به امکان دستیابی به صلح از طریق گفتگوی تمدنها پرداخته شده است. در این ارتباط، رابطه بین فرهنگ با صلح از یک سو و رابطه تکامل فرهنگی با گفتگو، از سوی دیگر مورد مطالعه قرار گرفته اند.

1هدف پژوهش حاضر، تحلیل انتقادی گفتمان صلح جهانی در کتب درسی نظام آموزشی ایران با تکیه بر نظریه­ی هویت یابی لاکلا و موف است. به همین منظور، کتب درسی میان سال های 1357-1392 (دوره­ی ابتدایی و دبیرستان دوره­ی اول) مورد تحلیل قرار گرفته است. این مقاله، با روش ترکیبی تحلیل گفتمان فرکلاف، لاکلا و موف و با محوریت سؤال های ذیل، انجام شده است: جایگاه گفتمان صلح جهانی در اسناد آموزشی این دوران، چه وضعیتی داشته است؟ مواد آموزشی مذبور، درصدد خلق چه سوژه هایی هستند؟ گفتمان های سیاسی غالب در این دوران، چه نقشی در شکل دهی هویت در این سوژه ها داشته اند؟ یافته ها، نشان می دهد که گفتمان صلح جهانی در کتب و اسناد آموزشی، به دلیل مرزبندی میان اسلامی و غیر اسلامی، داخلی و خارجی، طرد شده است. فرایندهای قدرت، درصدد خلق سوژه هایی مبارز و منتقم با هویت نظامی مآب بوده­اند. عامل اقناع سوژه ها، بدیهی سازی ایدئولوژی های انقلاب با ماهیت اسلامی است. همچنین محتوای آموزشی با القای ایدئولوژی های خاص دفاعی، هویت هایی صلح گریز در تمام ابعاد فردی، میان فردی، اجتماعی و بین المللی را شکل داده است.